Một màu tóc mới đôi khi khiến ta tự tin và tươi mới hơn — như một cách “tái sinh” hình ảnh bản thân. Nhưng phía sau lớp màu sáng bóng ấy, có khi là những tổn thương âm thầm mà ta không hề nhận ra.
Câu chuyện cô gái 20 tuổi bị viêm thận sau khi nhuộm tóc hàng tháng gần đây khiến nhiều người giật mình: liệu làm đẹp có đang vượt qua giới hạn an toàn?
Nhuộm tóc hàng tháng theo thần tượng, cô gái 20 tuổi viêm thận
Theo đó, một cô gái 20 tuổi ở Hà Nam (Trung Quốc) được chẩn đoán viêm thận sau thời gian dài nhuộm tóc hàng tháng để “theo thần tượng”. Cô không có bệnh nền, không dùng thuốc đặc biệt, nhưng cơ thể dần mệt mỏi, sưng phù, xét nghiệm cho thấy chức năng thận tổn thương.
Bác sĩ điều trị xác định nguyên nhân xuất phát từ việc tiếp xúc thường xuyên với hóa chất trong thuốc nhuộm, đặc biệt là nhóm para-phenylenediamine (PPD) – chất có khả năng gây dị ứng mạnh và ảnh hưởng đến gan, thận nếu tích tụ lâu ngày. Những độc chất này không chỉ bám ngoài tóc mà còn có thể thấm qua da đầu, đi vào máu, khiến cơ thể phải “gánh” một lượng hóa chất vượt ngưỡng chịu đựng.
Sau thời gian điều trị, chức năng thận của cô được cải thiện, nhưng bác sĩ khuyến cáo phải tuyệt đối tránh nhuộm tóc để ngăn tái phát.
Trường hợp này không chỉ là chuyện của riêng một cô gái, mà là lời cảnh báo cho xu hướng làm đẹp quá đà – khi ta coi việc nhuộm tóc như chuyện bình thường, mà quên mất rằng mỗi lần “lên màu” là một lần cơ thể phải xử lý thêm hàng chục hợp chất lạ.
Khi hóa chất làm đẹp trở thành “kẻ xâm nhập thầm lặng”
Mái tóc và da đầu – nơi chịu tổn thương đầu tiên
Rất nhiều người tin rằng nhuộm tóc chỉ là “đổi màu”, không ảnh hưởng đến tóc thật. Nhưng để lên màu, thuốc nhuộm phải phá vỡ lớp biểu bì bảo vệ của sợi tóc bằng các chất oxy hóa mạnh như amoniac, hydrogen peroxide hoặc persulfate.
Lớp biểu bì này có vai trò giữ ẩm và bảo vệ lõi tóc khỏi nhiệt, nắng, bụi. Khi bị phá vỡ, tóc mất khả năng giữ nước, mất liên kết protein, trở nên khô xơ, xỉn màu, dễ gãy rụng. Nếu tẩy hoặc nhuộm liên tục, cấu trúc keratin – “khung xương” của tóc – bị hủy dần, khiến tóc mảnh yếu, chẻ ngọn, khó phục hồi dù dưỡng thường xuyên.
Không chỉ vậy, da đầu – vùng da có hệ mao mạch phong phú và khả năng hấp thu cao – phải tiếp xúc trực tiếp với hóa chất. Khi thuốc nhuộm dính vào chân tóc hoặc da đầu, chỉ cần vài phút cũng có thể gây ngứa, rát, bong vảy.
Theo Bệnh viện Da liễu Trung ương, mỗi năm ghi nhận hàng trăm ca phù mặt, phồng rộp da đầu, viêm da tiếp xúc dị ứng do thuốc nhuộm, đặc biệt dịp Tết.
Các ảnh hưởng khác của việc nhuộm tóc đến cơ thể
- Ảnh hưởng đến mắt và hệ hô hấp
Mùi nồng của amoniac hoặc bột tẩy chứa ammonium persulfate không chỉ gây khó chịu – đó là hỗn hợp khí kích thích mạnh niêm mạc. Các nghiên cứu trên Occupational Medicine Journal chỉ ra rằng thợ làm tóc có tỷ lệ viêm mũi, hen nghề nghiệp và kích ứng hô hấp cao gấp 2–3 lần người bình thường.
Nếu nhuộm trong không gian kín, người dùng cũng có thể hít phải hơi hóa chất, dẫn đến cay mắt, khô họng, ho hoặc viêm xoang kéo dài.
- Dị ứng toàn thân và độc tính cấp
PPD có thể thấm qua da, đặc biệt khi da đầu bị trầy xước hoặc nhạy cảm. Trong y văn đã ghi nhận các ca tiêu cơ vân cấp, suy thận cấp, phù thanh quản sau khi tiếp xúc liều cao.
Tuy hiếm gặp ở người dùng thông thường, nhưng việc nhuộm quá thường xuyên, da đầu mỏng hoặc có vết thương có thể làm tăng mức hấp thu hóa chất.
Nhuộm tóc có thể dẫn đến dị ứng toàn thân.
- Nguy cơ ung thư
Theo Cơ quan Nghiên cứu Ung thư Quốc tế (IARC), phơi nhiễm nghề nghiệp của thợ làm tóc được xếp nhóm 2A – có thể gây ung thư cho người.
Với người nhuộm tóc cá nhân, nghiên cứu của Viện Y tế Quốc gia Mỹ (NIH) cho thấy phụ nữ nhuộm tóc vĩnh viễn có nguy cơ ung thư vú tăng 9%, riêng nhóm da màu tăng tới 60% nếu nhuộm thường xuyên.
Một số nghiên cứu khác gợi ý liên hệ của việc nhuộm tóc với ung thư bàng quang, tuyến tiền liệt, lymphoma.
Có thể nói, mặc dù nguy cơ ung thư có thể thấp, nhưng tồn tại – đặc biệt khi tần suất cao và dùng thuốc nhuộm tối màu chứa nhiều amin thơm.
- Rối loạn nội tiết và ảnh hưởng sinh sản
Một số hóa chất như resorcinol, parabens, phthalates được xem là chất rối loạn nội tiết (endocrine disruptors) – có thể ảnh hưởng đến hormone sinh dục, chu kỳ kinh nguyệt và khả năng sinh sản.
MD Anderson Cancer Center - một trong những trung tâm ung thư hàng đầu thế giới, trực thuộc Đại học Texas (Mỹ) - khuyến cáo phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên tránh nhuộm tóc, đặc biệt trong 3 tháng đầu.
Làm đẹp thông minh – bảo vệ sức khỏe từ những thói quen nhỏ
Không ai phủ nhận việc đổi màu tóc có thể mang lại cảm giác mới mẻ và tự tin. Nhưng nếu phải đánh đổi bằng hóa chất mỗi vài tuần, thì đó không còn là làm đẹp – mà là bào mòn sức khỏe của tóc và da đầu.
Thay vì cố che phủ phần tóc bạc bằng thuốc nhuộm, các chuyên gia khuyên: hãy bắt đầu phục hồi tóc từ bên trong – nơi quyết định sức sống và sắc tố thật sự của mái tóc.
Giảm tần suất nhuộm – để tóc được “thở”
Tóc cần thời gian để phục hồi lớp keratin và tái tạo melanin – sắc tố quyết định màu tóc. Khi nhuộm liên tục, sợi tóc không kịp tái tạo, khiến chúng mỏng, yếu và dễ gãy.
Bác sĩ da liễu khuyên nên cách ít nhất 2–3 tháng giữa các lần nhuộm, hoặc chỉ nhuộm phần chân tóc thay vì cả đầu.Việc giãn tần suất nhuộm không chỉ giúp tóc nghỉ, mà còn giảm lượng hóa chất mà cơ thể phải hấp thu qua da đầu.
Kiểm tra dị ứng – bước nhỏ cứu bạn khỏi hậu quả lớn
Cơ thể có thể thay đổi phản ứng theo thời gian. Nhiều người từng nhuộm nhiều năm không sao, nhưng một ngày lại đột ngột dị ứng nặng. Trước mỗi lần nhuộm, hãy bôi thử thuốc ở vùng da sau tai 48 giờ trước khi dùng. Nếu có ngứa, rát, đỏ – tuyệt đối không tiếp tục.
Bác sĩ da liễu ví bước này như “chiếc phanh an toàn” đơn giản mà ai cũng nên làm.
Lựa chọn sản phẩm thông minh
Không ít sản phẩm gắn mác “herbal”, “organic” hay “PPD-free” nhưng thực tế vẫn chứa dẫn xuất hóa học có cùng độc tính. Vì vậy, điều quan trọng nhất là đọc kỹ bảng thành phần và chọn sản phẩm có nguồn gốc, chứng nhận rõ ràng.
- Ưu tiên thuốc nhuộm được FDA (Mỹ) hoặc Cục Quản lý Dược Việt Nam cấp phép.
- Tránh hàng trôi nổi, đặc biệt các loại “đen tự nhiên”, “henna pha” có thể chứa PPD tinh khiết – chất gây dị ứng mạnh nhất trong nhóm thuốc nhuộm.
- Nếu da đầu nhạy cảm, hãy tránh amoniac, resorcinol, persulfate, vì đây là những chất gây kích ứng hàng đầu.
Tác động bên ngoài chỉ là tạm thời – tóc khỏe phải được nuôi từ gốc
Chúng ta thường lo lắng khi thấy vài sợi tóc bạc xuất hiện, rồi vội vàng che chúng bằng thuốc nhuộm. Nhưng ít ai nghĩ rằng, mỗi lần đổi màu tóc, ta cũng đang khiến tóc thật yếu đi thêm một chút. Màu tóc có thể giấu đi dấu vết của thời gian, nhưng sức khỏe mái tóc thì không thể che giấu được bằng hóa chất.
Hơn thế, với những người nhuộm tóc để phủ bạc, nhuộm tóc chỉ là hình thức phủ màu bên ngoài tóc bạc nên hiệu quả rất ngắn, tóc mới mọc lên là lại lộ rõ phần chân bạc. Điều này khiến họ phải thường xuyên nhuộm, chịu nhiều ảnh hưởng của hóa chất nhuộm tóc đến sức khỏe.
Nhiều người lựa chọn chăm sóc tóc từ bên trong.
Vì vậy, rất nhiều người tìm đến các sản phẩm chăm sóc tóc từ bên trong. Ưu điểm của biện pháp này là an toàn, bền vững và toàn diện: không chỉ cải thiện màu tóc mà còn nuôi gốc tóc khỏe, giảm rụng, giảm khô xơ. Bạn hãy chọn sản phẩm có nguồn gốc xuất xứ rõ ràng, thành phần toàn diện và đã được phân phối rộng rãi trên thị trường.
Nhuộm tóc có thể mang lại vẻ đẹp tạm thời cho mái tóc, nhưng đừng để việc “tô màu” bên ngoài khiến mái tóc thật ngày càng yếu đi. Bí quyết của một mái tóc khỏe, đen, trẻ trung không nằm trong lọ thuốc nhuộm – mà nằm ở cách bạn nuôi dưỡng cơ thể mình mỗi ngày.
.jpg)
.png)
(1).jpg)
