Mục lục [Ẩn]
Ở trẻ nhỏ, tất cả các cơ quan, bộ phận đều còn non yếu. Nếu bị tác động từ bên ngoài, dù chỉ là mức độ bình thường đối với chúng ta nhưng cũng đã đủ để làm tổn thương cơ thể con. Chẳng hạn như câu chuyện bé 2 tháng tuổi bị chấn thương não vì sai lầm thường gặp của các bậc phụ huynh xảy ra gần đây!
Bé 2 tháng tuổi bị chấn thương não chỉ vì sai lầm của cha mẹ!
Bé 2 tháng tuổi bị chấn thương não chỉ vì sai lầm của cha mẹ!
Đó là câu chuyện của em bé mới 2 tháng tuổi ở Hà Nội. Con nhập viện cấp cứu trong trạng thái li bì, ngừng thở, co giật.
Gia đình cho biết trẻ không bị ngã, chấn thương, chưa co giật lần nào. Ba ngày trước khi nhập viện, con thường quấy khóc nên người lớn đung đưa mạnh. Sau đó, em trở nên bú ít, kém linh hoạt, co giật, người nhà đưa vào Bệnh viện Nhi Trung ương cấp cứu.
Sau khi khám và siêu âm thóp, các bác sĩ nghi ngờ trẻ tổn thương thần kinh do phụ huynh bế đung đưa, rung lắc. Để kết luận chính xác, bệnh nhi được chụp cộng hưởng từ (MRI) sọ não, soi đáy mắt. Kết quả cho thấy, trẻ tụ máu dưới nhện, phù não lan tỏa các bán cầu não hai bên, xuất huyết võng mạc, phù gai thị do hội chứng rung lắc.
Ngay lập tức, bé được cho thở máy, cắt cơn co giật, điều trị tăng áp lực nội sọ. Đồng thời, bác sĩ kê thêm các thuốc trợ tim, hạ sốt, chống nhiễm trùng để cải thiện triệu chứng của trẻ.
Sau một tuần điều trị, dấu hiệu sinh tồn của bé đã ổn định. Con bỏ được máy thở nhưng vẫn bị di chứng tăng trương lực cơ, giảm ý thức. Nguy cơ não bộ bị ảnh hưởng nặng nề, để lại hệ lụy đến cả tương lai của trẻ.
Hội chứng rung lắc là gì?
Hội chứng rung lắc (Shaken baby syndrome –SBS) là tình trạng trẻ bị chấn thương não nghiêm trọng do cơ thể bị rung lắc mạnh. Chúng thường gặp ở trẻ dưới 1 tuổi, đặc biệt trong giai đoạn từ 2-4 tháng. Bởi lẽ lúc này, các em có xu hướng quấy khóc thường xuyên và kéo dài, cha mẹ thường phải dỗ dành bằng nhiều cách khác nhau. Không ít gia đình đã ẵm bế đung đưa mạnh để con nín, khiến con bị chấn thương não.
Ngoài ra, một số nguyên nhân khác dẫn đến hội chứng này gồm có: Đưa võng, lắc nôi ru trẻ ngủ, động tác làm thay đổi đột ngột tư thế trẻ như bế trẻ lên cao, bế thốc dậy, tung cao trẻ… Chỉ cần 5 giây rung lắc, con đã có nguy cơ đối mặt với chấn thương não.
Nhiều gia đình bế con đung đưa mạnh để trẻ không quấy
Thống kê của Trung tâm quốc gia về Hội chứng rung lắc trẻ em tại Mỹ cho thấy, mỗi năm, đất nước này có khoảng 1.000-1.300 trường hợp được ghi nhận gặp tình trạng này. Trong đó, 1/4 trẻ tử vong, 80% sống sót bị tổn thương vĩnh viễn như bại não, liệt, mất thị lực, thiểu năng trí tuệ, động kinh.
Ở nước ta, thực tế cũng có trường hợp con bị hội chứng rung lắc do sai lầm của cha mẹ. Tuy chưa có số liệu thống kê cụ thể nhưng chúng ta không nên chủ quan vì hậu quả của chấn thương não rất nặng nề.
ThS.BS Ngô Tiến Đông, khoa Điều trị tích cực Nội khoa, Bệnh viện Nhi Trung ương cho biết, ở trẻ em, đặc biệt là trẻ sơ sinh, trọng lượng đầu chiếm khoảng 10-15% trọng lượng cơ thể. Đây là giai đoạn cơ cổ của con còn rất yếu, không đủ sức nâng đỡ phần đầu vốn có kích thước khá lớn. Đồng thời, não bộ chưa phát triển nhiều, nằm “trôi nổi” trong môi trường dịch não tủy.
Việc rung lắc mạnh gây tăng giảm đột ngột tốc độ của não, khiến nó va đập vào bề mặt cứng bên trong hộp sọ, làm tổn thương não và các mạch máu não. Theo đó, trẻ dễ bị phù não, tăng áp lực nội sọ.
Trẻ bị hội chứng rung lắc sẽ quấy khóc, nôn nhiều
Các biểu hiện của hội chứng này rất đa dạng nhưng thường khó phát hiện vì dễ nhầm lẫn với các bệnh khác. Thời gian khởi phát có thể là ngay sau khi rung lắc với biểu hiện: Con quấy khóc, nôn nhiều, bú kém, nhịp thở bất thường, lì bì, co giật hoặc hôn mê.
Trong một số trường hợp, trẻ không có triệu chứng ngay. Thế nhưng một thời gian sau, bé sẽ xuất hiện những vấn đề liên quan đến tình trạng chậm phát triển về trí tuệ, khả năng vận động. Khi lớn lên, các dấu hiệu khác của bại não, suy giảm nhận thức, thị lực kém mới biểu hiện rõ. Điều đáng ngại là lúc này, các biện pháp can thiệp, điều trị đều đã quá muộn, khó cải thiện.
Tùy mức độ chấn thương não, trẻ sẽ chịu ảnh hưởng khác nhau. Nhưng nhìn chung, các hậu quả của hội chứng rung lắc đều rất nặng nề. Trường hợp nhẹ, con có nguy cơ chậm phát triển trí tuệ, giảm khả năng học tập, khó giao tiếp…
Nếu nặng hơn, con dễ bị bại não, liệt, xuất huyết võng mạc, giảm thị lực, mù điếc, động kinh… Thậm chí, phù não gây tăng áp lực nội sọ thứ phát hoặc mô não bị rách sẽ dẫn đến xuất huyết não, gây tử vong. Do đó, cha mẹ không nên chủ quan mà cần phòng ngừa hội chứng này cho trẻ.
Làm sao để phòng ngừa hội chứng rung lắc cho trẻ?
Cách phòng ngừa hội chứng rung lắc
Để phòng ngừa hội chứng rung lắc cho trẻ, cha mẹ cần hết sức thận trọng, tuyệt đối không thực hiện động tác xoay chuyển đầu trẻ đột ngột như: Rung lắc nôi; bế thốc ngược; xốc vác trẻ gấp gáp; tung hứng trẻ khi nô đùa; tát, đánh vào tai, đầu, mặt…
Khi bế con, bạn nên giữ cổ trẻ ở tư thế cố định. Nếu bé khóc, bạn hãy bình tĩnh, tìm nguyên nhân xem trẻ có bị đói, bị sốt, đi ngoài hay côn trùng cắn không,... Khóc là một hoạt động sinh lý bình thường của trẻ trong những năm tháng đầu đời. Con dùng hoạt động này để biểu đạt mong muốn nào đó cần người lớn hỗ trợ. Đôi khi, trẻ khóc vì xung quanh có nhiều thứ đang xảy ra, quá ồn ào hoặc khóc vì buồn ngủ.
Bạn không nên nóng giận, đánh trẻ hay ru ngủ trẻ bằng cách lắc võng mạnh. Sau khi kiểm tra tất cả nguyên nhân đều ổn mà con vẫn khóc, bạn hãy nhờ sự giúp đỡ của người thân.
Nếu con xuất hiện những dấu hiệu nghi ngờ tổn thương não do hội chứng rung lắc, phụ huynh cần nhanh chóng đến bệnh viện gần nhất để được thăm khám và điều trị kịp thời.
Cơ thể trẻ nhỏ còn non yếu, rất dễ bị chấn thương não nếu người lớn rung lắc mạnh. Do vậy, chúng ta cần nhẹ nhàng bế ẵm trẻ, không nên thay đổi tư thế của con một cách đột ngột, nhất là phần đầu. Cảm ơn các bạn đã theo dõi bài viết!
XEM THÊM:
.jpg)
.png)
(1).jpg)
