Mục lục [Ẩn]
Vitamin nắm giữ những vai trò then chốt giúp cơ thể phát triển bình thường. Trong đó, vitamin A đảm nhiểm rất nhiều nhiệm vụ, như đảm bảo sức khỏe của da, mắt, và miễn dịch,... Chúng ta hãy cùng tìm hiểu chi tiết hơn về loại vitamin này trong bài viết dưới đây nhé!
Vitamin A: Bạn biết gì về loại vitamin thiết yếu với cơ thể này?
Vitamin A có tác dụng gì với cơ thể?
Vitamin A là một trong 13 loại vitamin mà con người đã biết đến. Nó thuộc vào nhóm các vitamin tan trong dầu, cùng với vitamin D, E và K. Vitamin A còn được biết đến với nhiều cái tên khác nhau như:
- Retinol và retinyl ester: Đây là dạng vitamin A đã chuyển hóa.
- Các carotenoids như beta-carotene: Đây là dạng tiền chất, sẽ được cơ thể chuyển hóa thành dạng hoạt động như retinal và acid retinoic.
Vitamin A là dưỡng chất thiết yếu với cơ thể. Mặc dù chỉ có một lượng rất nhỏ, nhưng nó tham gia vào nhiều quá trình khác nhau. Tác dụng mà chúng ta thường được nghe nhất về vitamin A chính là trên đôi mắt.
Retinal kết hợp với protein opsin để tạo thành rhodopsin, giúp cho mắt có khả năng nhìn màu và quan sát trong bóng tối. Nó cũng giúp bảo vệ và duy trì cấu trúc của giác mạc, chống lại một số bệnh về mắt, như thoái hóa điểm vàng.
Ngoài ra, vitamin A còn góp phần vào quá trình tăng trưởng của các tế bào, thúc đẩy sự phát triển thể chất, và cải thiện cấu trúc collagen cho làn da, ngăn ngừa mụn trứng cá. Vitamin A cũng tham gia sản xuất các tế bào B và T, những yếu tố trung tâm của hệ thống miễn dịch bảo vệ cơ thể trước bệnh tật.
Bên cạnh đó, vitamin A rất cần thiết cho sự phát triển của tinh trùng và trứng ở nam và nữ giới. Với phụ nữ có thai, vitamin A rất cần thiết cho sự phát triển của thai nhi, và giai đoạn phục hồi sau sinh.
Các nghiên cứu cũng cho thấy, các loại carotenoid giúp phòng chống một số loại ung thư, còn retinoid thì giúp ức chế sự phát triển của một số tế bào ung thư như ung thư bàng quang, ung thư vú và ung thư buồng trứng.
Thiếu hay thừa vitamin A đều không tốt!
Thiếu hay thừa vitamin A đều ảnh hưởng khác nhau đến cơ thể. Thiếu vitamin A được biết đến là nguy cơ gây mù lòa hàng đầu trên thế giới. Biểu hiện nhẹ nhất khi thiếu vitamin A là bị quáng gà, với đặc điểm nhìn mờ lúc trời tối hay trong điều kiện thiếu sáng, và khô mắt. Nếu không điều trị kịp thời, sự thủy phân protein có thể gây rách giác mạc, dẫn tới mù vĩnh viễn.
Thiếu vitamin A có thể gây mù lòa vĩnh viễn
Thiếu vitamin A cũng có thể gây nhiều vấn đề về da như khô ngứa, viêm da, chàm da, và mụn trứng cá,... Đồng thời, nam và nữ giới đều có thể gặp phải những vấn đề về khả năng sinh sản khi hàm lượng vitamin A thấp. Khi mang thai, nếu người mẹ không được bổ sung đầy đủ vitamin A sẽ dễ dẫn tới nguy cơ sảy thai hoặc trẻ bị dị tật.
Với trẻ em, thiếu vitamin A có thể gây biếng ăn, chậm lớn, mệt mỏi, rụng tóc, da khô; cũng như làm tăng nguy cơ mắc các bệnh truyền nhiễm như: Sởi, tiêu chảy, bệnh về đường hô hấp,... Nếu kéo dài, tình trạng này sẽ ảnh hưởng tới sự phát triển về chiều cao, thể chất và trí tuệ của trẻ sau này.
Việc thừa vitamin A còn được gọi là ngộ độc, thường xảy ra khi uống quá liều vitamin A. Ngộ độc vitamin A có thể là tình trạng cấp tính hoặc mãn tính, theo đó:
- Nhiễm độc cấp tính xảy ra khi bổ sung quá nhiều vitamin A trong thời gian ngắn, từ vài giờ đến vài ngày. Biểu hiện của tình trạng này là hoa mắt chóng mặt, buồn nôn, nôn, dễ nổi cáu, tiêu chảy, co giật, mê sảng.
- Nhiễm độc mãn tính xảy ra khi một lượng lớn vitamin A tích tụ trong cơ thể kéo dài liên tục trong khoảng 10 – 15 ngày. Biểu hiện của tình trạng này là đau đầu, phát ban, rối loạn tiêu hóa, gan to, lách to, da đổi màu, nứt nẻ, rụng tóc, chảy máu, tăng canxi, phù nề. Trẻ em có thể bị tăng áp lực nội sọ, ù tai, ngừng phát triển xương dài,... Phụ nữ có thai dùng kéo dài sẽ gây quái thai. Đặc biệt, ngộ độc vitamin A mãn tính còn gây tổn thương gan.
Nguồn bổ sung vitamin A tốt nhất là từ thực phẩm
Việc bổ sung vitamin A là cần thiết với cả trẻ em, người lớn và phụ nữ có thai. Không giống như các loại chế phẩm bổ sung, sử dụng thực phẩm giàu vitamin A hoặc tiền chất của nó giúp ngăn ngừa tình trạng thiếu hụt, mà không gây dư thừa.
Các loại thực phẩm này có thể kể đến như:
- Các thực phẩm chứa vitamin A: Thịt đỏ, thịt gà, thịt vịt, gan bò, dầu gan cá tuyết, cá ngừ và sữa tươi. Trong đó, 85g gan bò cung cấp khoảng 6,6 mg vitamin A, còn 1 muỗng canh dầu gan cá tuyết là khoảng 4 mg.
- Các thực phẩm chứa tiền chất của vitamin A: Các loại rau màu xanh đậm (rau chân vịt, bông cải xanh,...) hay củ quả có màu vàng cam (cà rốt, khoai lang, cà chua, bí ngô, mơ khô, xoài, dưa lưới, ớt chuông).
Tuy nhiên, với những người đã có biểu hiện thừa vitamin A, thì nên giảm bớt việc ăn các loại thực phẩm này, để cơ thể đào thải bớt lượng dư thừa.
Hy vọng, bài viết trên đây đã cung cấp thông tin cần thiết cho quý độc giả về vitamin A. Nếu cần được hỗ trợ về các vấn đề sức khỏe, xin quý độc giả vui lòng gọi điện đến số hotline 0243.766.2222 để được giải đáp nhanh nhất. Cảm ơn quý độc giả đã theo dõi bài viết!
XEM THÊM: