Công nghệ mới mở ra phương pháp cá thể hóa điều trị ung thư

Ung thư là nguyên nhân gây tử vong hàng đầu trên thế giới. Bệnh ung thư ảnh hưởng đến mọi người bất kể quốc gia, chủng tộc hay tôn giáo.

Theo một nghiên cứu mới đây, các nhà khoa học đã tìm ra một công nghệ mới giúp phân tích biểu hiện của từng tế bào đơn lẻ, trong số hàng triệu tế bào khác nhau của 1 khối u, mở ra giải pháp cá thể hóa điều trị ung thư.

Ung thư là gì?

   Ung thư (cancer) là tên dùng chung để mô tả một nhóm các bệnh phản ánh những sự thay đổi về sinh sản, tăng trưởng và chức năng của tế bào. Các tế bào bình thường trở nên bất thường (đột biến) và tăng sinh một cách không kiểm soát, xâm lấn các mô ở gần (xâm lấn cục bộ) hay ở xa (di căn) qua hệ thống bạch huyết hay mạch máu. Di căn là nguyên nhân gây tử vong chính của ung thư. 

Nguyên nhân gây ung thư

    Ung thư xuất phát từ một tế bào đơn lẻ, đơn vị cơ bản của sự sống. Sự chuyển dạng từ một tế bào bình thường thành một tế bào ung thư là một quá trình nhiều giai đoạn, từ một tổn thương tiền ung thư đến khối u ác tính. Những thay đổi này là kết quả của sự tương tác giữa các yếu tố di truyền của một người và ba loại tác nhân bên ngoài, bao gồm:

• Các tác nhân sinh ung vật lý, như tia cực tím và bức xạ ion hóa;

• Các tác nhân sinh ung hóa học, như a-mi-ăng (asbestos), các thành phần của khói thuốc lá, aflatoxin (một chất nhiễm bẩn thức ăn), và arsenic (một chất nhiễm bẩn nước uống); và

• Các tác nhân sinh ung sinh học, như nhiễm trùng một số virus, vi khuẩn hay ký sinh trùng.

Giải pháp đột phá ứng dụng công nghệ cá nhân hóa điều trị ung thư

      Phân tích biểu hiện của từng tế bào đơn lẻ trong hàng triệu tế bào khác nhau, nằm trong một khối u ung thư được nuôi cấy, đã trở nên khả thi nhờ vào một công nghệ vừa mới được phát triển. Theo các các tác giả của công nghệ mới này, đến từ Đại học College London (UCL), Vương quốc Anh, bước đột phá này cho phép chúng ta có thể cá nhân hóa phương pháp điều trị cho từng bệnh nhân ung thư, từ đó tối ưu hiệu quả điều trị.

   Cùng với đó, nghiên cứu cũng mang tới cái nhìn chi tiết về cách các tế bào ung thư đột biến bắt chước tín hiệu phát triển, vẫn thường được biểu hiện ở các tế bào khỏe mạnh, từ đó cho phép chúng có thể lớn lên trong cơ thể, mà không bị kiểm soát bởi các cơ chế miễn dịch.

“Công nghệ mới cho phép chúng tôi theo dõi đồng thời biểu hiện của các tế bào ung thư, tế bào khỏe mạnh và tế bào miễn dịch trong một khối u cỡ nhỏ” – TS Chris Tape, đại diện nhóm nghiên cứu cho biết – “Qua đó, chúng tôi cũng khám phá ra rằng, các đột biến ở tế bào ung thư bắt chước tín hiệu phát triển, thường được tạo ra bởi tế bào trong môi trường vi mô của mô sống khỏe mạnh”.

    Giải thích rõ hơn về cơ chế này, theo TS Tape, trong các mô khỏe mạnh, tín hiệu từ môi trường được kiểm soát một cách chặt chẽ, vì vậy chúng không thể phát triển quá nhanh. Tuy nhiên, trong khối u, đột biến bắt chước tín hiệu của môi trường vi mô luôn trong tình trạng “bật”, từ đó cho phép tế bào ung thư phát triển không kiểm soát.

Phương pháp tiến hành kỹ thuật mới này?

    Hầu hết các phương pháp được sử dụng để nghiên cứu các khối u nuôi cấy trong phòng thí nghiệm (hạt cơ quan), thường đòi hỏi phải nghiền chung tất cả tế bào và phân tích hỗn hợp này. Cách thao tác như vậy đã giới hạn khả năng của các nhà khoa học trong việc “giải mã” biểu hiện của từng tế bào đơn lẻ, cũng như cách tế bào ung thư tương tác với tế bào khỏe mạnh và tế bào miễn dịch.

    Để giải quyết nhược điểm này, nhóm nghiên cứu đến từ UCL đã phát triển một nền tảng khối phổ mới để theo dõi các tín hiệu tương tác của hàng triệu tế bào đơn lẻ trong khối u. Cụ thể hơn, họ đã phát triển kỹ thuật xử lý mẫu tế bào trước khi phân tích trong máy khối phổ.

    Theo đó, ở cấp độ dưới tế bào, kháng thể được gắn kim loại nặng sẽ liên kết với một loại protein riêng biệt có tên là PTMs, loại protein này được tìm thấy ở mọi tế bào.

    Sự khác biệt về khối lượng của từng kim loại nặng đã cho phép phương pháp phân tích khối phổ tách biệt các loại protein khác nhau, cũng như phân tích biểu hiện và hoạt động tín hiệu bên trong chúng và giữa các loại tế bào. Được biết, có hơn 40 loại PTM đã được gắn thẻ trong quá trình này, cho phép các nhà nghiên cứu xây dựng một hệ thống chi tiết mô tả cách các tế bào ung thư hoạt động.

Một số biện pháp phòng chống ung thư

Chế độ dinh dưỡng, ăn uống: 

   Chế độ ăn giàu hoa quả, rau, protein không chỉ tốt cho sức khỏe nói chung, mà còn giúp ngăn ngừa một số bệnh ung thư. Ngoài ra, bạn nên hạn chế ăn các sản phẩm thịt đỏ và thịt đã qua chế biến, giảm lượng đường và ăn ngũ cốc nguyên hạt thay vì đã qua tinh chế cũng là những cách ngăn ngừa ung thư hữu hiệu.

Không hút thuốc

     Thuốc lá chính là nguyên nhân hàng đầu gây ra ung thư phổi, đặc biệt là những người hút thuốc nhiều và trong thời gian dài. Hút thuốc lá còn có thể gây ra hàng loạt các căn bệnh ung thư khác như: ung thư miệng, vòm họng, thanh quản, ruột, cổ tử cung, tuyến tụy và thận. Thậm chí việc hút thuốc thụ động cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh ung thư phổi. Do đó, không hút thuốc hay sử dụng các sản phẩm từ cây thuốc lá là một biện pháp ngăn ngừa ung thư quan trọng.

Duy trì cân nặng hợp lý

   Thể trạng thừa cân hoặc béo phì cũng làm tăng nguy cơ mắc ung thư và các bệnh khác. Duy trì một cân nặng hợp lý là điều quan trọng để giảm thiểu nguy cơ bị mắc ung thư. Mỗi người nên duy trì cân nặng khỏe mạnh với chỉ số BMI trong khoảng từ 18,5 - 24,9.

Tích cực luyện tập thể dục thể thao   

   Tập thể dục, thể thao thường xuyên có thể giúp duy trì nồng độ các hoóc môn trong cơ thể ở mức lành mạnh, tránh cho cơ thể bị tích mỡ, béo phì, đồng thời còn tăng cường hệ miễn dịch và hệ tiêu hóa. Vận động tích cực không chỉ tốt cho tim và phổi, mà còn giúp chúng ta giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư.

Hạn chế rượu bia và các loại đồ uống có cồn

  Những người tiêu thụ nhiều đồ uống có cồn có nguy cơ mắc các bệnh ung thư cao hơn người không sử dụng hoặc sử dụng trong liều lượng cho phép (Đàn ông được khuyên uống không quá 20ml chất cồn/ngày, phụ nữ không quá 10ml chất cồn/ngày). Lượng đồ uống có cồn tiêu thụ càng nhiều, nguy cơ mắc các bệnh ung thư càng cao. Nguy cơ này còn cao hơn nữa khi vừa sử dụng đồ uống có cồn và hút thuốc.

Khám sức khỏe định kỳ

Là cách tốt nhất để phát hiện ra rất nhiều loại bệnh, trong đó có bệnh ung thư, phát hiện ở giai đoạn sớm thì khả năng chữa khỏi sẽ cao. Tốt nhất chúng ta nên khám kiểm tra sức khỏe ít nhất mỗi năm 1 lần

Công nghệ mới này là một bước tiến mới trong việc phát triển các phương pháp điều trị ung thư ở tương lai. Mong rằng với sự phát triển của khoa học hiện nay, các bệnh ung thư có thể được chữa trị hoàn toàn vào một ngày không xa. Hy vọng thông tin trên hữu ích với quý bạn đọc.

XEM THÊM:

• 5 dấu hiệu tiềm ẩn của bệnh ung thư gan
• Lời khuyên phòng lây bệnh cho trẻ sau khi bé 3 tháng tuổi mắc Covid-19